Sjako’s uit Soesterberg

Niet alleen tijdens archeologisch onderzoek komen leuke vondsten naar boven. Vorig jaar kregen we een telefoontje van een aannemer die tijdens graafwerkzaamheden in Soesterberg een afvalkuil vol met resten leer had gevonden. De aannemer had geen idee wat hij gevonden had, maar was zo vriendelijk de vondsten bij ons af te leveren.

Afbeelding: zak met leer wordt afgeleverd op ons kantoor.

Tijdens een van de spaarzame momenten op kantoor in deze thuiswerkperiode hebben onze leerspecialisten de vondsten bekeken. En wat blijkt: het zijn resten van ongeveer 20 sjako’s! De sjako is een hoofddeksel, dat vroeger door de meeste landen in hun jager-korpsen gebruikt werd. Het woord sjako stamt af van het Franse tschako, dat weer komt van het Hongaarse woord csákó. Dit was een onderdeel van het uniform van de Hongaarse huzaren. De sjako werd gemaakt uit leer en vilt en versierd met emblemen, franjes en knoopjes. Vrijwel iedere afdeling uit het leger had een eigen ontwerp sjako, maar ook het standaard uniform van politiemensen en postbodes bevatte een sjako.

Afbeeldingen: voorbeelden van een sjako (van voren en opzij). De deksel en kleppen zijn van leer gemaakt. Het middenstuk (schacht) van vilt.

De sjako’s uit Soesterberg zijn overduidelijk bewust ontdaan van alle versieringen, voordat ze zijn weggegooid. Er is slechts één stukje versiering teruggevonden: een metalen knoopje van een Hollandse leeuw met zwaard en pijlenbundel. Het lijkt er dus op, dat de sjako’s behoorden aan Nederlanders. Maar welk regiment, korps of postbodeafdeling weten we nog niet. We vermoeden dat de sjako’s, op basis van de gereconstrueerde vorm, rond 1900 dateren.

 

 Afbeelding: close up foto van metalen knoopje met Hollandse leeuw.

We hopen in contact te komen met kenners van (leger)kostuums / uniformen uit het begin van de 20ste eeuw, om te kijken of we de herkomst van de sjako’s kunnen duiden. Wordt hopelijk vervolgd!