Opgraving Emiclaerseweg 13: 'Hof te Emmeklaar' opgegraven

Vanaf het einde van de 9de eeuw werd het lage Eemland langzaam maar zeker (weer) in gebruik  genomen door de mens, iets wat vanaf de Romeinse tijd niet meer het geval was geweest vanwege een sterk gestegen zeespiegel. De lokale hoogtes (zandopduikingen) in een verder nog relatief nat landschap werden hierbij voor het eerst bewoond; een voorbeeld hiervan is Hoogland. 

Tijdens de opgraving in 2019 aan de Emiclaerseweg 13 zijn restanten van een boerenerf aangetroffen. Op het erf is de kopse kant van een boerderij aangetroffen (de rode vlekken in de afbeelding zijn de paalgaten). Het grootste gedeelte van de boerderij lag echter buiten het plangebied. 

Ten zuiden van de boerderij lagen meerdere bijgebouwen en ten oosten van de boerderij is de smeedhaard van een smederij gevonden (zie foto). 

Al deze structuren dateren tussen de 10de en 12de eeuw. De omvang van de boerderij, de grote hoeveelheid bijgebouwen en de aanwezigheid van een smederij op het erf maakt het zeer aannemelijk dat het geen gewoon boerenerf is geweest. Waarschijnlijk betreft het hier de restanten van de in historische bronnen genoemde 'Hof te Emmeklaar', een administratief centrum van de Paulus Abdij, die de eigenaar van de gronden in Hoogland was. Hier moesten de boeren uit de regio hun tienden (belastingen) in nature betalen, maar konden ook de gereedschappen voor het bewerken van het land worden gemaakt en gerepareerd.

In de 12de eeuw zijn zowel de boerderij als de smederij verlaten en heeft het terrein een meer agrarisch karakter gekregen. In de daarop volgende eeuwen neemt het actieve gebruik van het terrein verder af en lijkt het onderzoeksterrein als akker of bouwland in gebruik te zijn geweest.

Verder lezen? Download hier het rapport Amersfoort Onder Ons 59.