Veel belangstelling voor archeologen tijdens 'Buurten op de bouw"
Uiteindelijk zijn er zo'n 450 bezoekers geweest - ondanks de vele buien. En ook de pers was aanwezig.
Lees hier over de dagelijkse avonturen van de Amersfoortse archeologen; verhalen over opgravingen, vondsten, onderzoeken en ontdekkingen, niet alleen groot maar ook klein nieuws.
1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE
Een puntneuskan
Archeoloog Maarten van Dijk: "Sommige vondsten of opgravingen blijven je voor altijd bij. Dat geldt ook voor de puntneuskannen die we gevonden hebben tijdens een opgraving bij de Kreupelstraat in 2002. We vonden daar een grote ronde kuil, gevuld met huishoudelijk afval. Het was een regenachtige dag en het opgraven was een modderige bedoening. Maar de vondsten uit de afvalkuil maakten veel goed; we vonden glazen bekers en ook een aantal kannen van aardewerk. Ik vergeet nooit het moment dat ik de modder van een van de kannen afveegde om het voorwerp beter te kunnen bekijken. Tot mijn verrassing werd ik aangekeken door een vrolijk gezichtje met een puntige neus. Voor het eerst zag deze puntneuskan het licht, nadat ie zo’n 500 jaar in de grond had gezeten. Dit zijn de dingen die ons vak zo leuk maken."
Uiteindelijk bleken er twee puntneuskannen in de kuil te zitten. Ze zijn rond 1500 gemaakt in de pottenbakkersplaats Raeren, vlakbij Aken. Ze zijn gemaakt van een kleisoort die onder hoge temperatuur gebakken kan worden en dan waterdicht wordt. Ideaal dus voor het vervaardigen van drinkgerei. Steengoed wordt het genoemd en dat is het dus ook letterlijk. De kannen zijn door de pottenbakker op een draaischijf gevormd en versierd door het aanbrengen van zogenaamde appliques of het indrukken van stempeltjes. Voor het bakken werden de kannen ondergedompeld in een ijzerhoudende klei-oplossing of voorzien van zoutglazuur. Zo kreeg de buitenzijde van de pot een fraai patroon en een glanzend oppervlak. Dit was puur decoratief; het glazuur was immers niet nodig om de voorwerpen waterdicht te maken.
Puntneuskannen waren luxe producten. De andere vondsten uit de afvalkuil bij de Kreupelstraat wijzen ook op een zekere luxe; zo vonden we 8 glazen ribbelbekers (glas was in die tijd nog redelijk zeldzaam) en pitten van destijds niet alledaagse producten, zoals vijgen en druiven.
Verder lezen? Download het artikel van André Clazing uit het boek ‘Een maand op zicht’.
https://drive.google.com/file/d/1sNG_DRWTbutpafyHLqswAyUUMNwDwv7V/view?usp=sharing
Amersfoort bouwt aan een nieuw stadhuis: het Huis voor de Stad. Eind 2026 kunnen inwoners en organisaties hier terecht. Het wordt een duurzaam, open en toegankelijk gebouw. Een plek voor ontmoeting waar de gemeente samen met inwoners en partners werkt aan de toekomst van de stad.
Op zaterdag 28 september 2024 kunnen geïnteresseerden tussen 10-14u de bouwplaats bezoeken. Er worden gedurende de dag presentaties gehouden, waaronder door de Amersfoortse stadsarcheologen:
10.15-10.30 uur Presentatie Dura
10.45-11.00 uur Presentatie Architect
11.15-11.30 uur Presentatie Archeologie
12.15-12.30 uur Presentatie Dura
12.45-13.00 uur Presentatie Architect
13.15-13.30 uur Presentatie Archeologie
Wanneer: zaterdag 28 september 2024
Hoe laat: 10:00 – 14.00 uur
Waar: Bouwplaats Huis voor de Stad, Ingang op de Piet Mondriaanlaan tegenover het Albert Fikspad.
1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE
Zoals je van gebakken klei potten, pannen, bekers en wat dies meer zij kunt maken, zo kun je er ook bouwkeramiek van maken. Bij bouwkeramiek gaat het vooral om dakpannen, bakstenen en tegels, maar ook om pleisterwerk of haardstenen met afbeeldingen erop. Denk maar aan bakstenen, tegels en dakpannen. We bewaren in ons depot ongeveer 26.000 vondsten bouwkeramiek.
Het oudste bouwmateriaal dat wij kennen is het 'huttenleem'. Dat is het leem waar de eerste boeren (rond 5300 jaar v. Chr.) de wanden van hun huizen mee afsmeren. Ze gebruiken er klei uit de directe omgeving voor, vermengen het met zand, vormen het eventueel, maar bakken het niet. Het bakken van klei/aarde om goede bouwmaterialen te kunnen maken ontstaat in het Midden Oosten. Via de Grieken en de Romeinen verspreidt het zich over Europa. De Romeinen zijn zelf weer de uitvinders van cement en beton. Als het West-Romeinse Rijk valt, verdwijnt de baksteen hier lange tijd uit beeld. Pas in de 11de/12de eeuw wordt hij opnieuw uitgevonden als kloostermop, voor de bouw van kloosters, kerken en kastelen. Huizen blijven over het algemeen nog lang van hout. Pas halverwege de 17de eeuw worden huizen langzaam maar zeker helemaal van steen. De stadsmuur in Amersfoort (de eerste dateert uit de 13de eeuw) is wel van baksteen.
Druk druk druk... Afgelopen weekend trok de 38ste editie van de Open Monumentendag landelijk naar schatting zo'n 1,75 miljoen bezoekers. Een deel daarvan kwam bij het Centrum voor Archeologie kijken. We hebben meer dan 1250 bezoekers mogen ontvangen en dat betekent meer dan twee bezoekers per minuut. Hard werken, maar wel erg gezellig! Volgend jaar weer?!
1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE
Al in de Steentijd vond er handel en uitwisseling plaats, vaak al over grote afstanden. En in de loop van de geschiedenis is de wereld alleen maar groter geworden. In onze expositieruimte laten we in een van de vitrines voorwerpen zien die in de Amersfoortse bodem gevonden zijn, maar van buiten onze huidige landsgrenzenkomen. Het laat zien dat internationale handel echt geen nieuw verschijnsel is.
Verder lezen? Klik hier.
https://archeologischcentrum.nl/portfolio/wat-van-ver-komt/
Je kan onze expositieruimte op woensdag- en vrijdagmiddag
bezoeken van 14:00 - 16:30 uur.
1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE
In onze expositieruimte kan je in een van de vitrines een klein deel van onze glazen voorwerpen bewonderen. De oudste glasvondsten in onze regio zijn armbandjes uit de periode 50 v. Chr. - 50 na Chr. Ook uit de Vroege Middeleeuwen kennen we veel mooie glasvondsten, vooral uit grafcontexten. Vanaf de Late Middeleeuwen wordt glas steeds vaker gebruikt. Vooral als drinkgerei, maar ook als verpakkingsmiddel (flessen) en als vensterglas. Een paar bijzondere vondsten zijn de Kometenbeker (uit 1600-1650) en het Borstglas (1600-180).
Verder lezen? Download dan de informatiebladen van de armbandjes, de kometenbeker of het borstglas.
https://drive.google.com/file/d/1yTIbqjiJ2ZCkuC-3ef3BvXXD_JXbdlls/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/1l3Z_8YvVggIAbbP2J_NjVyVT-QJpT_B6/view?usp=drive_link
https://drive.google.com/file/d/1I0mtmEXMtSrxRjQMsYpbskSVz0I4MhB3/view?usp=drive_link
Je kan onze expositieruimte op woensdag- en vrijdagmiddag bezoeken van 14:00 - 16:30 uur.
Op zaterdag 14 en zondag 15 september zijn de jaarlijks Open monumentendagen. Ook het Centrum voor Archeologie Amersfoort opent haar deuren deze dag voor geïnteresseerden. Wij zijn op zaterdag 14 september geopend van 10:00-17:00 en op zondag 15 september van 12:00-17:00. Hopelijk zien we u dan aan de Westsingel 46 in Amersfoort.
Iedereen die meer wil weten over eigen vondsten, archeologische opgravingen in en om Amersfoort, of andere archeologische zaken kan iedere woensdag- en vrijdagmiddag langskomen bij het Archeologisch Centrum.
In het pand is naast de expositie van vele voorwerpen uit de Amersfoortse bodem ook een deel van de binnenwerkzaamheden permanent voor het publiek zichtbaar gemaakt: diverse medewerkers van de sectie archeologie zijn bezig met hun restauratie- en conservatiewerkzaamheden.
De werkruimte en de expositieruimte zijn op woensdag- en vrijdagmiddag tussen 14:00 en 16:30 voor publiek geopend.
Wilt u op andere tijden het archeologisch centrum bezoeken, of met een grote groep komen, bel dan van te voren even voor een afspraak.
Archeologisch Centrum
Westsingel 46
3811 BB Amersfoort
033-469 5460
archeologie@amersfoort.nl