De Avond van de Amersfoortse Archeologie

Vrijdagavond om 19.00 uur was het zover: In de Stad van Cahen aan de Muurhuizen 104 gingen de deuren open voor de donateurs en sympathisanten van de Stichting Archeologie Amersfoort (STAA).

Wethouder Pim v/d Berg opende de avond, nadat alle genodigden in de zaal hadden plaatsgenomen.
Vier sprekers hadden elk 10 minuten de tijd om over een onderwerp een verhaal te vertellen, na de pauze kwamen nog vier vertellers aan de beurt. De verhalen waren interessant, boeiend en verrassend, dus genoeg gespreksstof achteraf tijdens de borrel om over na te praten.

Opgraving in Bunschoten-Spakenburg

Volgende week gaat het CAR een proefsleuf onderzoek uitvoeren in Bunschoten-Spakenburg. Op het terrein aan de oude haven stond tot voor kort bebouwing, deze is gesloopt en moet plaatsmaken voor een ondergrondse parkeergarage en een aantal nieuwe woningen en winkels. Het terrein zal door middel van een viertal proefsleuven worden onderzocht, met als doel een beeld te krijgen van de eventuele archeologische sporen en resten die zich hier in de bodem bevinden. Wie weet vinden de archeologen een voorganger van de haven of andere resten die verband houden met de eeuwenoude scheepvaart en visserij van Bunschoten-Spakenburg.

Een aantal winkels voor de sloop.

Het terrein na de sloop en dus vlak voor de opgraving.

Vernieuwde Scheplog-Vitrine

Het Centrum voor Archeologie viert dit jaar zijn 30-jarig jubileum. Daarom alle reden om stil te staan bij de allereerste opgraving aan de Breestraat 23, voormalige Markthal (1984).
Vanaf woensdag zal onze Scheplog-vitrine dan ook in het teken staan van de allereerste vondsten uit onze eerste werkput: Breestraat 23, 1984.

De opening van ons jubileumjaar valt samen met de publicatie van het boek:
Archeologisch Onderzoek De Schammer, Leusden. Te koop bij het Centrum voor Archeologie, Langestraat 11.

Archeologisch onderzoek Staringlaan in Soest

Aan het einde van 2013 is door het CAR een inventariserend proefsleuven onderzoek uitgevoerd op een voormalig korfbalveld aan de Staringlaan te Soest. Na analyse bleek dat het onderzoeksgebied eeuwen tot zelfs duizenden jaren lang ongestoord is gebleven tot in de Nieuwe Tijd, wat ertoe heeft geleid dat zeer oude sporen en vondsten bewaard zijn gebleven. Het gaat hier om Mesolithische vuursteenvondsten en Steentijd sporen (vanaf ca. 8800 v. Chr.). De vuurstenen bestonden uit verschillende afslagen, maar ook artefacten, zoals een schrabber en een pijlpunt. Eén van de sporen is geïnterpreteerd als haardkuil. Deze kuil zat vol met houtskool en vuursteen (fragmenten).

10 bij CAR

Afgelopen maandag was Mattijs al weer 10 jaar bij ons werkzaam als archeoloog. Dat hebben we gevierd, en natuurlijk daar hoort taart bij..... en een medaille (!)

Vondst of vondstkaartje?

De tand des tijd tast niet alleen archeologische vondsten aan: ook de vondstkaartjes - door de archeologen uitgeschreven om de vondsten te ordenen - moeten er aan geloven.

Het papieren kaartje is voor een deel vergaan. Zwarte stipjes en bruine draadjes zijn er voor terug gekomen. Wat voor de archeoloog een nuttig documentatie middel is, is voor een schimmel blijkbaar een lekker hapje.

STAA-Avond van de Amersfoortse Archeologie

Vrijdag 28 februari 2014, 19.00 – 22.00 uur 

De Stichting Archeologie Amersfoort STAA organiseert voor de tweede keer een unieke archeologische avond waarop Amersfoortse stadsarcheologen en specialisten vanuit hun eigen ervaring, kennis en vakgebied zullen vertellen over lopende onderzoeken, bijzondere resultaten en wat hen verder zoal bezig houdt binnen de archeologie van Amersfoort. Tevens is er gelegenheid om de personen achter de STAA en het Centrum voor Archeologie te ontmoeten en - onder het genot van een drankje - met hen van gedachten te wisselen.

Het programma is nog in ontwikkeling maar omvat nu al een scala aan archeologische onderwerpen.

Iedereen met interesse voor de geschiedenis en archeologie van Amersfoort is op vrijdagavond 28 februari 2014 welkom in de Stad van Cahen (Kerkstraat 1, Amersfoort), vanaf 19:00. Het programma start om 19:30 en zal omstreeks 22.00 uur zijn afgelopen. Aan deelname van de avond zijn géén kosten verbonden!

Reservering 
Maar: in verband met een beperkt aantal plaatsen, is het van belang dat u tijdig kaarten reserveert bij de STAA want: vol is vol. Kaarten reserveert u door een e-mail te sturen naar info@stichtingarcheologieamersfoort.nl met vermelding van uw naam, het aantal gewenste toegangskaarten en of u STAA-donateur bent, want STAA-donateurs gaan voor. Bellen kan ook: alleen tijdens kantooruren, naar 033-4637797. NB: u heeft uitsluitend toegang tot de avond als uw reservering is bevestigd. De bevestiging ontvangt u uiterlijk een week vantevoren.

Boren en de Bodem: deel 2

Het vorige scheplogje over Boren en de bodem toonde hoe archeologen de bodem proberen te lezen met een handboor. Er zijn echter ook andere, luiere manieren om bodemboringen uit te voeren. Met de avegaarboor kan bijvoorbeeld sneller, dieper en meer grond (op)geboord worden. De avegaar, een grote schroefboor, wordt geplaatst in een machine die ook de aandrijving en richting van de boor regelt. De avegaar schroeft zichzelf de bodem in. Zodra de avegaar op de gewenste diepte is, kan deze weer omhoog getrokken worden. In de boor is vervolgens het bodemprofiel zichtbaar. De boor kan gebruikt worden voor het boren op grotere dieptes, en wanneer grote grondmonsters genomen moeten worden.

Tijdens een project in Bunschoten wordt op een diepte van ongeveer drie meter onder het maaiveld gekeken of er een intacte prehistorische bodem aanwezig is. In de Prehistorie lag het loopniveau waar mensen op leefden een stuk lager dan het nu ligt. Er is in de loop der eeuwen een dik pakket veen en klein overheen gegroeid en gespoeld. De avegaarboor dringt makkelijk door dit dikke pakket heen. Zodra de boor bij het archeologisch interessante niveau aankomt, het dekzand, wordt de boor weer omhoog gehaald. Vervolgens wordt het dekzand bemonsterd. De monsters worden gezeefd om te kijken of er bijvoorbeeld vuursteen in zit. Dit zou namelijk kunnen wijzen op de aanwezigheid van prehistorische jagers-verzamelaars in het gebied. Enige nadeel van deze luie methode: het is een stuk lastiger om warm te blijven in deze koude wintermaanden.

Vernieuwde Scheplog-vitrine

Onze Scheplog-vitrine zal de komende weken in het teken staan van devotie.
Het katholieke geloof kent diverse uitgebreide devoties (heiligenverering). In de late Middeleeuwen had iedereen die het zich maar even kon veroorloven een kruisbeeld of heiligenbeeld in huis. In Amersfoort zijn bij opgravingen, behalve een mal met de beeltenis van Maria en kind, pijpaarden beeldjes gevonden van een zegenende Christus en van de heiligen: Barbara (met een toren als attribuut) en Catharina (met een rad als attribuut). Ook zijn er 4 benen kralen van een 14e eeuwse rozenkrans teruggevonden. De rozenkrans is een devotie ter ere van de maagd Maria. In de 19e en 20ste eeuw kwamen devotiebeelden in gips in groten getale op de markt; deze werden massaal verspreid. In Amersfoort is eveneens een dergelijk type devotiebeeld (Maria) gevonden. Dat Maria bij uitstek in Amersfoort tot de verbeelding spreekt hangt samen met het Maria wonder. En dit hangt weer samen met de komst van een meisje (Geertgen Arents) uit Nijkerk naar Amersfoort, teneinde in te treden in het toenmalige Agnietenklooster aan de Herenstraat (1444).
Vanaf a.s. woensdag allemaal te zien in ons Centrum aan de Langegracht 11.

Openingstijden: woensdagmiddag van 14.00 uur tot 16.30 uur.

Basisschool bezoekje

Vorige week heeft één van onze archeologen een Amersfoortse basisschool bezocht om iets over archeologie te vertellen. De kinderen waren erg enthousiast en zaten vol (goede!) vragen. Twee kisten vol met echte vondsten kwamen erg van pas bij het beantwoorden van de vragen. Een aantal voorwerpen mocht doorgegeven worden, wat bij de pispot tot de nodige hilariteit leidde. Gelukkig stinkt de pot niet meer……alhoewel niet iedereen het daar over eens was…