donderdag 30 november 2006

Vraagje...

Geachte heer/mevrouw,

Voor school moeten wij een onderzoek doen naar de stedenbouwkundige
ontwikkeling van Amersfoort. Wij zouden hier graag wat informatie over krijgen. Hierbij denken wij aan kaartjes en een korte stedenbouwkundige geschiedenis van Amersfoort.

Alvast bedankt.

Met vriendelijke groet,

B
.

woensdag 29 november 2006

deze woensdag: blij met een 8 1/2

Als ze het zand hebben gezeefd dan blijven er meestal wat pitjes over bijvoorbeeld een aardbeienpitje of een appelpitje, die onderzoeken ze dan ook

Vanmiddag op bezoek: een zeer enthousiaste scholiere die ons de afgelopen weken heeft bezocht i.v.m. een te maken werkstuk voor school. Het was nu af en heeft haar een 8 1/2 opgeleverd; vol trots kwam zij ons vandaag een exemplaar van haar werkstuk "Archeologie in Nederland" brengen. Goed hoor, gefeliciteerd!

In haar nawoord bedankt zij ons en voegt nog toe dat zij zoveel informatie kreeg dat ze bijna niet wist wat ze moest opschrijven.

Maar ik vond het echt top om mijn werkstuk over Archeologie te houden!

Nou, wij vonden het leuk je ermee te helpen, je werkstuk staat nu bij ons in de bibliotheek.

dinsdag 28 november 2006

Wat was er te zien in Zwolle?

Vandaag met een aantal collegae naar de gemeentelijke archeologische dienst van Zwolle gegaan om van de stadsarcheoloog Hemmie Clevis een uitleg te krijgen over het classificatiesysteem voor (post-)middeleeuws aardewerk. Wij gebruiken dat ook, de analoge versie echter; een enorme bundel papier. De digitale versie begint steeds aantrekkelijker te klinken, en waarom dan niet een keertje kijken?! En kijken is wat we hebben gedaan. Niet alleen naar de computer, maar ook om ons heen: het is altijd leuk om bij een andere archeoloog in de keuken te kijken, huisvesting te vergelijken, goeie ideeen over te nemen en je te vergapen aan andermans vondsten en bevindingen. Kortom: we zijn langer gebleven dan we van plan waren. Bedankt Hemmie, het was zeer goed toeven bij je.

donderdag 23 november 2006

Gaaf

Het is zelden dat we een pot helemaal compleet en putgaaf aantreffen, maar nu is het weer eens zo ver; uit een beerput van Achter de Arnhemsepoortwal komt deze ongeschonden pispot. Zeker uit iemands natte handen geglipt bij het leeggieten...

woensdag 22 november 2006

deze woensdag - die tee is goet

'T was weer een drukke open woensdagmiddag. Ondanks het slechte weer (regen, koud!) zijn er toch nog tientalle mensen langsgekomen. Om warm te worden, boden we ze maar een kopje thee aan. Er werd dankbaar gebruik van gemaakt, want - en men wist het al eeuwen:
die tee is goet!

dinsdag 21 november 2006

Hoe veel schedels bestaan er?


Archeoloog Maarten gaat vanmiddag les geven op een school. De juf heeft alvast wat vragen van de kinderen doorgestuurd, zodat hij zich optimaal kan voorbereiden:

Hallo Maarten,

Hier de vragen van groep 5 (zoals zij ze opgeschreven hebben)

Wou je altijd argioloog worden?
Heb je ooit een dino bot gevonden?
Wanneer ben je begonnen met je beroep?
Moet je veel reizen?
Wat vind je vaak?
In welke landen bent u geweest?
Is archeoloog zijn leuk?
Waar graaf je?
Hoe lang doe je dit?
Wou je toen je kind was ook archeoloog worden?
Hoe kan je archeoloog worden?
Hoe diep ligge dinge ongeveer?
Weet je de naam van de dino’s ?
Met wat graavje?
En hoe neem je dinge mee naar huis?
Waar laar je de spulle?
Hoe kan je zien hoe out het is?
Waar zoek je het meest?
Hoe zagen de wc der vroeger uit?
Moet je dan ook naar een verland?
Hoe oud was je en wauw je dit werk doen?
Hoe oud kan een dino worden?
Hoe lang bend u al arigelog?
Waar werk je? En hoe heet het?
Hoe weet je dat het van vroeger is?
Hoe weet je waar je moet zoeken?
Moes je er voor studeren of zo?
Heb je al veel voorwerpe?
Heb je ook voorwerpe van een dinosaurus?
Waarom vind je het zo’n leuke baan?
Waar vind je de meeste botten?
Hoe veel schedels bestaan er?
Zijn er al veel dieren gevonden?
Ga je met andere mensen naar botten zoeken?

Ik denk dat je hier wel wat mee kan.
Tot morgen,

Juf Jacqueline

Nou, Maarten... succes!

maandag 20 november 2006

Waterputten in Jaarboek Amersfoort e.o.

Tijdens het historisch café van 10 november is het historisch jaarboek voor Amersfoort en omstreken 2006 gepresenteerd. In dit 7de deel van de reeks die in 2000 is gestart, wordt onder de kop 'Als het kalf...' (hoofdstuk 1) het resultaat van een onderzoek naar 76 opgegraven waterputten uit de binnenstad gepresenteerd. Voor het eerst zijn een groot aantal waterputten uit verschillende tijden op een rijtje gezet, zodat een beeld ontstaat van de geschiedenis en ontwikkeling van dergelijke putten in Amersfoort. Van de oudste (een 11de-eeuwse holle boomstam bij het mooierplein) tot de jongste (20ste-eeuws, gemaakt van baksteen en gevonden bij het Havik) en van de grootste (Hof, 3 meter in doorsnede) tot de kleinste (een plaggenputje van 90 cm aan de Kreupelstraat), alles komt aan bod. Een aantal vragen zijn beantwoord, maar - zoals bij goed wetenschappelijk onderzoek hóórt - ook enkele nieuwe bijgekomen. Waarom hebben bijvoorbeeld niet alle plaggenputten een oud wagenwiel als fundering?

Het Jaarboek is o.a. verkrijgbaar bij het Archeologsch Centrum

woensdag 15 november 2006

Gister in de krant

Gister in het Amersfoorts Dagblad het volgende 'nieuws':

Illegale graver stuit op Duitse helmen
Door Richard Hoving

Een ’schatgraver’ heeft onlangs drie Duitse helmen uit de Tweede Wereldoorlog gevonden op het voormalige terrein van Kamp Amersfoort. Volgens conservator Gerard Raven van museum Flehite is de vondst ’uniek’.

De helmen zijn volgens kenners gedragen door leden van de SS en de Grüne Polizei. Het bijzondere aan de vondst is dat het om helmen gaat die in het kamp zijn gedragen, zegt conservator Raven van Flehite. ,,Onze collectie bevatte wel al helmen, maar nog geen helmen van Duitsers uit Kamp Amersfoort.

In het kamp op de grens van Amersfoort en Leusden werden tussen 1941 en 1945 verzetsstrijders, zwarthandelaren, Jehova's getuigen, ontduikers van de arbeidsinzet en Russische krijgsgevangenen vastgehouden.

Volgens Cees Biezeveld van het nationaal monument Kamp Amersfoort kwam een illegale graver de helmen met een metaaldetector op het spoor.

De exacte vindplaats wil Biezeveld niet kwijt. ,,We zitten niet te wachten op nog meer mensen die met een metaaldetector het terrein gaan afstruinen.’’

Biezeveld verwacht overigens niet dat de bodem van Kamp Amersfoort nog veel overblijfselen uit de oorlog bevat. ,,Kort na de oorlog is het gehele terrein afgezocht.’’

Het nationaal monument Kamp Amersfoort heeft de helmen aan museum Flehite geschonken. De helmen worden niet opgenomen in de vaste expositie over Kamp Amersfoort in het museum. ,,De tentoonstelling is klaar. Die passen we niet na elke vondst aan,’’ legt Raven uit.


Let vooral op de woordjes illegale graver. Het zonder vergunning graven naar historisch bodemvondsten is bij de wet absoluut verboden; illegale opgravingen door particulieren is een zaak van de politie en iedere burger kan hiervan aangifte doen.

Het met een metaaldetector rondlopen is overigens niet verboden - zolang je niet op zoek bent naar archeologische vondsten; de detectorloper moet echter wel de toestemming hebben van de eigenaar van het terrein om dit te mogen betreden.

dinsdag 14 november 2006

Expertise op bezoek

Vandaag heeft dr. P.J. Tichelaar, de voormalig directeur van de gelijknamige Makkumer aardewerkfabriek, ons bezocht. De fabriek, die al in de 16de eeuw in werking was, kwam in de 17de eeuw onder de leiding van de eerste Tichelaar en is sindsdien in de familie gebleven. Er werden en worden dakpannen, tegels, majolica en faience borden en sieraardewerk gemaakt.

Dr. Tichelaar is een waar expert op het gebied van Fries aardewerk; in 2004 is hij gepromoveerd op aardwerk uit Harlingen, Bolsward en Makkum. Hij heeft het afzetgebied van het Friese aardewerk in beeld gebracht; het Makkumer product blijkt vooral naar Scandinavië, Hamburg en omgeving en zuidwest friesland verhandeld.

Vandaag was hij bij ons om te kijken of er ooit producten uit zijn fabriek naar deze regio zijn verhandeld, en zo ja: hoeveel. In ons depot trof hij slechts één enkel voorwerp aan dat onmiskenbaar Makkums was; een 19de-eeuws bord. Verder lijkt het Friese aardewerk hier te ontbreken, alhoewel hij niet de hele collectie majolica en faience scherven heeft hij kunnen bekijken, daarvoor was de hoeveelheid te groot. Hiertussen vond hij wel veel aardewerk van de 'concurenten' uit bijvoorbeeld Delft. Oók interessant, dus van tientallen borden, hem bekend én onbekend, heeft hij gefotografeerd.

Wij hebben natuurlijk van de gelegenheid gebruik gemaakt iets van zijn grote - en indrukwekkende - kennis op dit gebied op te steken en hem met honderden vragen bestookt.

maandag 6 november 2006

Zegelstempel ontcijferd


Tussen de scherven en botten uit een afvalkuil van de Achter de Kamp-opgraving zat een bijzondere vondst: een messing zegelstempel uit de 16de eeuw. Een collega bij het archief heeft het zegel onderzocht, en gevonden dat deze toebehoorde aan Gerard Jansz, een Amersfoorts koopman. Van hem hebben ze in het archief zelfs nog een koopacte van een stuk grond buiten de Kamppoort.

Het zegelstempel moet snel geconserveerd worden, dus is ie nu maar heel even te zien: alleen komende woensdag. Uiteindelijk komt ie in de vaste collectie, maar dat zal nog wel even duren...

Goed uit de verf

De scene met twee mannen die op het 17de-eeuwse schilderij 'twee mannen' van Van Brekelenkam te zien is, zou net zo goed in Amersfoort hebben kunnen plaatsvinden; we hebben in de Amersfoortse bodem een identieke kruik, vergelijkbare pijpen en net zo'n vuurtestje gevonden. Zelfs zo'n vilten flaphoed uit dezelfde tijd dat het schilderij is gemaakt, is ooit in een beerput aangetroffen. De vondsten maken de afbeelding tastbaar; zoals je kunt zien op de komende open woensdagmiddagen, waar we het schilderij (een replica natuurlijk) en de bijbehorende vondsten tonen.