Nu ook bij BOL te bestellen

Onze nieuwste publicatie is nu ook online te bestellen:

 Goed gevonden. 40 Vondsten met een verhaal | bol

Denk mee over erfgoed

Amersfoort gaat samen met inwoners, monumenteigenaren en erfgoedorganisaties werken aan nieuw erfgoedbeleid 

De gemeente werkt aan nieuw erfgoedbeleid en wil dit samen met inwoners, monumenteigenaren en erfgoedorganisaties maken. Het beleid moet passen bij wat zij hierbij belangrijk vinden. Dit beleid komt te staan in het Omgevingsprogramma Erfgoed. Jouw mening helpt om erfgoed een waardevolle plek in de stad te geven. De gemeente wil graag weten: wat betekent erfgoed voor jou? Welke plekken in de stad, jouw buurt of dorp vind jij belangrijk? En wat zou de gemeente volgens jou moeten doen om ons erfgoed te beschermen en door te geven aan toekomstige generaties? 

Zo kan gemeente Amersfoort samen met jou het erfgoed beschermen en versterken zodat het mensen samenbrengt en het behouden blijft voor toekomstige generaties.  

Erfgoed is van ons allemaal 
Erfgoed is te vinden in het dagelijks leven, gewoon op straat. Je ziet het niet alleen in de oude binnenstad, maar ook in de wijken en dorpen van Amersfoort. Sporen uit het verleden zie je ook in het landschap, of onder de grond. Ons erfgoed vertelt het verhaal van Amersfoort en geeft de stad haar unieke karakter. Het verbindt ons met het verleden. En het zorgt dat we ons thuis voelen in onze buurt. We hebben allemaal plekken die veel voor ons betekenen, in jouw buurt of in de stad. 

In gesprek over erfgoed 
De gemeente gaat op verschillende manieren in gesprek over erfgoed. Via online vragenlijsten voor inwoners en monumenteneigenaren op www.metamersfoort.nl/erfgoed. Maar ook tijdens bijeenkomsten voor erfgoedorganisaties en bij gesprekken met mensen op straat. 

Zo wil de gemeente een beter beeld krijgen van wat jij belangrijk vindt. En wat er nodig is om goed te zorgen voor een monumentaal gebouw. Hoe we de geschiedenis van Amersfoort beter laten zien en ervaren, ook voor jongeren. Naast hoe inwoners opgravingen echt kunnen meemaken. Maar ook welke informatie en advies eigenaren van monumenten nodig hebben. Jouw mening is daarom belangrijk. 

 

Alle reacties, wensen en ideeën gebruikt de gemeente om het erfgoedbeleid uit te werken. Het College van Burgemeester en Wethouders neemt hier een besluit over in december 2025.  

Ga naar www.metamersfoort.nl/erfgoed voor meer informatie en de vragenlijsten. 

Vondst van de Maand maart: Ruiterspoor

 

De Vondst van de Maand maart is een ijzeren ruiterspoor. De ruiterspoor is gevonden in 2023, tijdens archeologisch onderzoek bij de Vasco Da Gamastraat in Amersfoort. Het dateert uit 1400-1800. De spoor heeft en rad met kleine prikken waarmee het paard kon worden aangespoord. In onze ogen een niet zo diervriendelijk, maar vele eeuwen een doodnormaal gebruik. De ruiterspoor roept een beeld op van een ruiter die op volle snelheid op de stad af komt rijden (of juist er vandaan). Een mooie fantasie en weer eens wat anders dan de elektrische fietsen die nu over de Oude Lageweg rijden, het fietspad in Wieken dat het tracé van de Lageweg volgt.

Met het hele team naar de tentoonstelling 'Bronstijd, vuur van verandering' geweest. Schitterend. En goed om onze eigen vondsten in een groter kader te kunnen plaatsen. #aanrader

Boek in beeld

Nieuwsplein33 deed een leuk item over onze nieuwste publicatie.

https://www.nieuwsplein33.nl/.../video-unieke-verhalen...

𝗚𝗼𝗲𝗱 𝗚𝗲𝘃𝗼𝗻𝗱𝗲𝗻

is voor € 24,95 te koop bij:

• Het Centrum voor Archeologie (Westsingel 46)

• Boekhandel Veenendaal (Langestraat)

• De Algemene Boekhandel (Leusderweg)

• VVV Amersfoort (Breestraat)

met dank aan het Cultuurfonds (Fonds voor Archeologie en Publiek) en de Stichting Archeologie Amersfoort.

#cultuurfondsutrecht

De Mariamal

1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE

Het Centrum voor Archeologie bestaat vanaf volgende week 41 jaar. Vóór 1984 werden opgravingen uitgevoerd door de afdeling ‘Vallei en Eemland’ van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland (AWN). Deze amateur-archeologen hebben van 1977 tot 1980, geheel in hun vrije tijd, een zeer interessant onderzoek uitgevoerd naar de geschiedenis van het Observantenklooster aan het Stadhuisplein. Onze huidige werkplek aan de Westsingel 46 maakte onderdeel uit van dit complex.

Een van de vondsten is een groot deel van een mal voor het maken van ‘Mariategels’. Aan de boven- en onderzijde ontbreken twee stukken. De mal is waarschijnlijk stuk gegaan en toen weg gegooid. Het deel dat is opgegraven is ongeveer 22 cm hoog. In de mal zien we Maria die het Christuskind de borst geeft. Dit is in de Middeleeuwen een gebruikelijke manier om Maria af te beelden. De mal is waarschijnlijk in de late 15^de of begin 16^de eeuw gemaakt en gebruikt.

In de late Middeleeuwen had iedereen die het zich maar even kon veroorloven een kruisbeeld of heiligenbeeld in huis. Door het gebruik van mallen konden op een snelle en goedkope wijze pijpaarden beelden en tegels van heiligen worden gemaakt.

Voor de vervaardiging van de beelden moest eerst een mal of gietvorm worden gemaakt. Hiervoor sneed men in hout een model, waartegen heel fijnkorrelige klei werd gedrukt van een soort die hard gebakken kon worden. In de zo verkregen terracotta mal werd dan de pijpaarde gedrukt, die vervolgens ook weer gebakken werd. Pijpaarde is een fijne klei, die ook na het bakken nog steeds wit is.

Wij hebben een afgietsel van de oude mal gemaakt, waarmee we een nieuwe mal konden maken. Daarmee maken we nu zelf replica’s van de Mariategel. Deze zijn te koop bij het Centrum voor Archeologie.

Verder lezen? Download het artikel van Francien Snieder in het boek ‘Een maand op zicht’: https://drive.google.com/file/d/1vpHzgwzd_n3IQy5UhLKa3S8boeP6VVZe/view

Meer weten over de AWN? Kijk dan op hun website: https://www.awn-archeologie.nl/

Dit was het laatste bericht waarin we tijdens ons jubileumjaar terugblikten op 40 jaar Centrum voor Archeologie Amersfoort. Aan de hand van historische berichten over mooie onderzoeken en vondsten uit die afgelopen 40 jaar hoopten we een beeld te geven van al het bijzonders dat de Amersfoortse bodem heeft prijsgegeven. Maar blijf ons zeker volgen voor nog veel meer ouds en nieuws! 

Goed gevonden - 40 Vondsten met een verhaal

 

HET IS UIT!
ons nieuwste boek is zaterdag verschenen.

Goed Gevonden

40 Vondsten met een verhaal

Nieuwe Amersfoorter Félicia ontving uit handen van
burgermeester Lucas Bolsius het eerste exemplaar.

Goed gevonden is het sluitstuk van het feest rond het 40-jarig bestaan van het Centrum voor Archeologie van Gemeente Amersfoort. Het werk biedt aan de hand van veertig unieke archeologische vondsten die in de afgelopen decennia in Amersfoort zijn opgegraven een unieke kijk op het verleden van Amersfoort en de mensen die hier leefden.

Goed Gevonden
is voor € 24,95 te koop bij:

Het Centrum voor Archeologie (Westsingel 46)

Boekhandel Veenendaal (Langestraat)

De Algemene Boekhandel (Leusderweg)

VVV Amersfoort (Breestraat)

(met dank aan het Cultuurfonds, het Fonds

voor Archeologie en Publiek, en de Stichting Archeologie Amersfoort)

Sneak preview

 morgen de boeklancering!

Nieuw boek afgeleverd

De klingelende deurbel luidt de aflevering van ons nieuwste boek in.

Een pallet vol!

Glasfiguurtjes

1984-2024: 40 JAAR CENTRUM VOOR ARCHEOLOGIE

Raadselachtige voorwerpjes zijn het: kleine glazen figuurtjes, bijna allemaal nog geen centimeter groot. Slechts eentje is er iets groter (2 cm): een klein poppetje van bruin en wit glas. Het is Magere Hein, met zijn zeis aan zijn voeten. De andere figuurtjes zijn kleine rozetjes, soms met een piepklein wit zwaantje erop, kleine bruin-witte ooievaars, een bruin-wit eendenkopje, een los wit zwaantje en een stukje van een wit strikje; allemaal van glas. Ze zijn gevonden tijdens een opgraving op het Lieve Vrouwekerkhof in 1986, boven en tussen graven uit de 17de en 18de eeuw.

De ooievaars hebben pennetjes in hun buik, de meeste rozetjes hebben resten van pennetjes. De vogels zullen dus waarschijnlijk op de rozetjes hebben gestaan. Dat deze figuurtjes bij elkaar gehoord hebben, lijkt zeer aannemelijk. Maar wat is het geweest? Dat is tot op de dag van vandaag nog steeds een raadsel.

Tableau?

Zou het om delen van een tableau gaan? Dat soort tableaus bestonden uit een basis van hout of papier-maché, waarop glazen figuurtjes bevestigd werden, samen met bosschages van metaal en schelpjes en zo. In hetzelfde opgravingsvlak zijn kleine metalen fragmenten gevonden, waaronder een boompje. Het zou dus heel goed kunnen. Rijkere mensen hadden zo’n tableau thuis staan, als decoratie. Eenvoudigere versies dienden als souvenir.

Bruidstooi?

Maar, het kan ook zijn dat we hier te maken met onderdelen van een bruidskroontje. Zo’n kroontje had een basis van ijzerdraad, dat versierd werd met zilver-, koper- of gouddraad, met lovertjes én met glazen figuurtjes. Met een mooi lint werd het onder de kin van de bruid vastgeknoopt. De minuscule vogeltjes passen prima in het beeld van een bruidstooi, maar Magere Hein…?

Speculaties

De voorwerpjes zijn boven en tussen graven uit de 17de en 18de eeuw gevonden. Uit de vindplaats valt niet op te maken of deze voorwerpjes op of in een grafkist gestaan hebben. Of hoorden ze misschien wel tot het kerkinterieur? Het raadsel van onze glazen figuurtjes is, kortom, nog steeds niet opgelost.